بېپولې ډاکټران: کونړ کې د بېځایه شویو کورنیو وضعیت اندېښمنونکی دی.
د بېپولې ډاکټرانو سازمان راپور ورکړی چې د تېرو لسو کلونو پرمهال د کونړ زلزله تر ټولو خونړۍ طبیعي پېښه وه چې له امله یې، ۲۲۰۰ کسانو خپل ژوند له لاسه ورکړی او څه باندې ۳۰۰۰ نور ټپیان شوي دي.
د یاد سازمان مسوولان وايي چې له زلزلې وروسته یې، د لومړیو ورځو پرمهال درېوو روغتونونو ته په بېړنۍ توګه مرستې رسولې دي.
د بېپولې ډاکترانو سازمان زیاته کړې چې دغه سازمان د کونړ نورګل ولسوالي پټان کمپ کې د شپې او ورځې درملیز مرکز جوړ کړی او له دې سربېره یې، په شوماش کلي کې اريګمبه کمپ کې هم خدمات پراخ کړي دي.
کونړ کې د بېپولې ډاکټرانو د طبي برخې مسوول عصمتالله عصمت وویل: «د فاجعې تر لومړیو ورځو وروسته، بېپولې ډاکټران سازمان (MSF) د بیړنیو روغتیايي مرستو لپاره د اغېزمنو سیمو درې روغتونونو ته عاجلې طبي مرستې ولېږلې. وروسته، د سپتمبر په نیمایي کې، د کونړ د نورګل ولسوالۍ په پتان کمپ کې موږ ۲۴ ساعته فعاله کلینیک پرانیست. بیا د اکتوبر له نیمایي راهیسې مو خپلې روغتیايي خدمتونه د شوماش کلي په اريګمبه کمپ کې هم پراخ کړل.»
د «بېپولې ډاکټران» سازمان مسوولان وايي چې د سپتمبر له لومړیو څخه د اکتوبر تر پای پورې د دوی روغتیايي ټیمونو په ختیځ افغانستان کې د زلزلې له اغېزمنو سیمو څخه له ۷۵۰۰ ډېر ناروغانو درملنه کړې ده. د درملنې شویو کسانو ډېری د نسناستې، د تنفسي عفونتونو او د پوستکي د ناروغیو له امله طبي پاملرنې ته اړتیا لرله.
MSF وايي چې د فاجعې له لومړیو ورځو وروسته یې د بیړنیو مرستو لپاره درې روغتونونو ته عاجلې طبي توکي او کارکوونکې ډلې استولې وې.
وروسته، د سپتمبر په نیمایي کې د کونړ د نورګل ولسوالي په پتان کمپ کې یو ۲۴ ساعته فعال کلینیک پرانیستل شوی او له اکتوبر نیمایي وروسته د شوماش کلي د «اريګمبه» کمپ ته هم روغتیايي خدمتونه وغځول شول.
د کونړ اوسېدونکي یوازې له بدني ستونزو سره مخ نهدي؛ بلکې د سنبلې د میاشتې د زلزلې له رواني اغېزو څخه هم کړېږي. د «بېپولې ډاکټرانو سازمان» د روغتیايي ډلې غړې ناهیده نور وايي چې ډېری پاتې شویو کسانو په رواني برخه کې زیان لیدلی دی.
د هغې په وینا، په اغېزمنو سیمو کې خلکو ناهیلي او ژور خپګان احساس لري. نوموړې زیاتوي چې یو ناروغ ورته ویلي و چې کله ناکله داسې فکر کوي چې د خپلې له لاسه ورکړې لور شتون احساسوي، ځکه لاهم له دغه درون غم سره د عادي کېدو په پړاو کې دی.
په کونړ کې د سنبلې د میاشتې د زلزلې له اغېزمنو کورنیو سره د هوا په سړېدو د هغوی اندېښنې او ستونزې هم زیاتې شوې دي. یوشمېر بېځایه شوي کسان وايي چې د ژمي سختې شپې او ورځې په خیمو کې تېریدل ناشوني کوي او د ماشومانو او ښځو حالت ورځ تر بلې خرابېږي.
د اريګمبه کمپ یو اوسېدونکی سیدجلال وايي: «ژمی را روان دی او ژوند په دې خیمو کې ممکن نه دی. پرون باران او واورې سره راغلل، او زموږ ماشومان او ښځې ډېرې ستونزې ولیدې.»
د «بېپولې ډاکټران» نړیوال سازمان (MSF)مسوولان ټینګار کوي چې د بېړنیو روغتیايي خدمتونو ترڅنګ، د زلزلهځپلو لپاره د انفرادي او ډلهییزو رواني مشورو پروګرامونه هم روان دي. د دوی په وینا، په اوونیزه توګه شاوخوا ۲۵۰ کسان په دې مشورتي غونډو کې برخه اخلي.
MSF زیاتوي چې د ژمي په نږدېکېدو سره د موسمي ناروغیو د زیاتېدو امکان ډېر دی او که د سرپناه، تودو جامو او تېروتنې د مخنیوي لپاره عاجل اقدامات ونه شي، د زلزلې اغېزمنې شوې کورنۍ به له لا ډېرو روغتیايي ستونزو سره مخ شي.
د دغه سازمان چارواکي له مرستندویو بنسټونو او اړوندو ادارو غواړي چې د ژمي له سختۍ د خلکو د خوندي کولو لپاره سمدستي عملي ګامونه پورته کړي، څو د کونړ د زلزلهځپلو ژوند له نورو خطرونو خوندي پاتې شي.
