غور کې پر شري ناروغي د اختهکېدو او مړینې کچه دوه برابر شوې.
د غور ولایتي روغتون کې پر شري ناروغۍ اخته ۲۰ ماشومان تر ځانګړې درملنې لاندې دي چې د یاد ولایت له لروپرتو ولسوالیو او کلیو دغه روغتون ته وروړل شوي دي.
۳۴کلنه شمایل چې پنځه ورځې وړاندې یې خپل ناروغ ماشوم د درملنې لپاره ولایتي روغتون ته راوړی وايي: «ماشومانو شري ناروغي لرله، دلته مې د درملنې لپاره راوړي، څو له ناروغۍ جوړ شي او موږ پنځه شپې او ورځې کېږي چې دلته یوو.»
ډېری مېندې په اندېښنه سره د غور ولایتي روغتون کې د ماشومانو د بستر ترڅنګ ناستې دي او د خپلو کوچنیانو د ښهکېدو شېبو ته انتظار باسي. مریم، د فیروزکوه د «بهاري» کلي اوسېدونکې ده. درې شپې ورځې کېږي چې درې کلن ماشوم یې د ناروغانو د ځانګړې پاملرنې په برخه کې بستر دی.
مریم وايي: «ټول بدن یې د سرې تبیې په دانې پوښل شوی، سینه یې شور کوي، ساه تنګه لري او د سترګو شاوخوا یې هم دانه راوتلې ده. هېڅ شی نه خوري، که لږ څه وخوري هم بېرته استفراغ کوي.»
ډاکټران وايي، شري (سرخکان) یوه چټکه خپرېدونکې او خطرناکه ساري ناروغي ده چې تر ټولو ډېر ماشومان په نښه کوي. د دوی په خبره، که د درملنې په بهیر کې ځنډ رامنځته شي، دا ناروغي د جدي ستونزو لامل کېدای شي او ان د ماشوم ژوند له ګواښ سره مخ کوي.
د غور ولایتي روغتون کې ډاکټر عبدالله ارشد وايي: «هغه ماشومان چې پر شري اخته کېږي، لومړی تبه پيدا کوي، وروسته تبه لوړېږي او د زکام يا وچ ټوخي نښې ورڅخه ښکاره کېږي. له دې وروسته د سترګو سوروالی او اوښکې راتلل هم رامنځته کېږي. ترټولو مهمه نښه یې دا ده چې کوچنۍ سور دانیانې لومړی د سر او مخ له برخې راپېلېږي، بیا د بدن نورو برخو ته خپرېږي. باید هېر نهکړو چې ډېری ماشومان د ناروغۍ په لومړیو پړاوونو کې د اسهال او وچ ټوخي له امله روغتون ته راوستل کېږي.»
د غور د ولایتي روغتون مسوولان د ماشومانو ترمنځ د شري پېښو د زیاتوالي له امله اندېښنه څرګندوي. د دوی په وينا، د روان کال د اوو لومړيو مياشتو په ترڅ کې له اوو سوو ډېر ماشومان پر دې ناروغۍ اخته شوي چې له هغو څخه شپږو ماشومانو د ناروغۍ له امله ژوند له لاسه ورکړی دی.
دا په داسې حال کې ده چې د تېرکال د همدې مودې په پرتله یوازې ۳۲۵ پېښې ثبت شوې وې او هېڅ ماشوم د شري له امله نهو مړ شوی.
د غور ولایتي روغتون د ماشومانو د ناروغیو ډاکټر، فضلالحمق فرجاد وايي: «په روان کال کې د شري له امله د ماشومانو مړینې شپږو تنو ته رسېدلې دي، په داسې حال کې چې تېرکال هېڅ مړینه نهوه ثبت شوې. دا ښيي چې حالت د اندېښنې وړ دی او ځانګړې پاملرنې ته اړتیا لري. خو له نېکهمرغه، د شري د واکسین د پراخ کمپاين په پیل سره د ناروغانو شمېر کم شوی دی. مخکې به زموږ په روغتون کې ورځ کې ۲۰ تر ۲۵ پورې ماشومان بستر کېدل، خو اوس دا شمېر اته، نهه يا لس ته راټيټ شوی.»
د غور د عامې روغتیا ریاست مسوولان وايي، تېره میاشت یې د لسو ورځو لپاره د واکسین عمومي کمپاين کړی چې د ناروغۍ د لا پراخېدو مخه یې ونیوله.
د غور د عامې روغتیا رییس عبدالواحد حماس زیاتوي چې اوس هم ټول اخته ماشومان کولای شي د دولتي درملنې په مرکزونو کې واکسین او اړینې طبي پاملرنې ترلاسه کړي.
«عمومي کمپاین مو وشو، په لسو ورځو کې ختم شو. پلان لرو چې لا ډېر کوښښ وکړو، ترڅو د سرې تبیې پېښې صفر ته ورسېږي او داسې څوک ونه وینو چې د دې ناروغۍ له امله رنځ وړي یا خدای مه کړه ژوند له لاسه ورکړي.»
نړیوال روغتیايي سازمان (WHO) هم تازه څرګنده کړې چې په افغانستان کې د سرې تبیې پېښې په زیاتېدو دي.
که څه هم په غور کې د درملنې او واکسین ورکولو بهیر روان دی، خو د کورنیو اندېښنه لاهم نه ده ختمه شوې. ډاکټران ټینګار کوي چې د مخنیوي سپارښتنو پلي کول، د عامه پوهاوي زیاتول او پر وخت واکسین ترلاسه کول کولای شي د دې ساري ناروغۍ خپرېدل کم کړي.
